Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją

W dniu 21.02.2024r. w naszej placówce w związku ze zbliżającym się Międzynarodowym Dniem Walki z Depresją odbyło się spotkanie psychoedukacyjne w ramach którego nasi Uczestnicy mogli zgłębić swoją dotychczasową wiedzę dotyczącą depresji (jej objawów, przyczyn, form leczenia).

Mogli również spojrzeć na tą chorobę w szerszej perspektywie i lepiej zrozumieć z czym mierzą się osoby chore na depresję, jak należy je wspierać oraz jak ważne jest podjęcie leczenia i jak istotne znaczenie ma jej postrzeganie w kontekście społecznym.

Dane statystyczne nie pozostawiają złudzeń. Szacuje się, że na świecie na depresje choruje ok. 350 mln ludzi, a tylko w naszym kraju jest to prawie 1,5 mln osób. Depresja na dzień dzisiejszy piastuje miejsce w ścisłej czołówce najczęściej występujących chorób na świecie. Dodatkowo prognozy WHO wskazują, że do 2030 roku depresja będzie tą najczęściej występującą chorobą na świecie.

23 lutego obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Celem jego obchodów jest przede wszystkim upowszechnienie wiedzy na temat depresji oraz innych zaburzeń z nią związanych jak również zwrócenie uwagi na konieczność jej diagnozowania oraz podejmowania odpowiedniego leczenia. Ten aspekt psychoedukacyjny jest niezwykle ważny, ponieważ umożliwia szybsze zwrócenie uwagi na niepokojące symptomy, zauważenie objawów u siebie, swoich bliskich czy też innych osób z naszego otoczenia i podjęcie leczenia, co pozwala na szybki powrót do dobrego funkcjonowania psychicznego.

Depresja to nie chwilowy smutek. W jej ramach możemy wyróżnić 4 kategorie objawów dotyczące: emocji, myślenia, zachowania oraz odczuć z ciała. Do najczęściej wymienianych objawów psychicznych depresji należą:

• obniżenie nastroju (utrzymujące się przez większa część dnia, niezależnie od okoliczności)
• poczucie smutku i przygnębienia
• zmniejszenie zainteresowań,
• zaburzenie odczuwania przyjemności (anhedonia) – zobojętnienie emocjonalne
• zaburzenia koncentracji i uwagi,
• poczucie winy (nadmierne i zwykle nieuzasadnione) lub beznadziejności,
• niska samoocena
• myśli samobójcze

Wśród objawów fizycznych częste są:

• zaburzenia snu,
• permanentne zmęczenie, brak energii, szybsze meczenie się
• zmniejszenie apetytu, mogące prowadzić do utraty masy ciała,
• zaparcia,
• biegunki,
• nudności i wymioty,
• dolegliwości bólowe
• niższa odporność na ból

Objawy somatyczne mogą pojawić się jednocześnie z objawami psychicznymi u osób z depresją, a niekiedy występują samodzielnie. Mówi się wówczas o tzw. maskach depresji, a postawienie prawidłowego rozpoznania bywa wtedy dużym wyzwaniem i wymaga wykluczenia innych chorób. To na co warto też zwrócić uwagę jako bardzo niespecyficzny objaw depresji to uczucie zimna. Osoby cierpiące na tę chorobę często odczuwają przewlekłe zmęczenie, rezygnują z aktywności fizycznej i spędzają dużo czasu w łóżku. W konsekwencji często zgłaszają chłód i nietolerancję niskich temperatur. Warto pamiętać, iż podobne objawy mogą towarzyszyć niedoczynności tarczycy, dlatego wskazane jest wykonanie badań hormonalnych.

Na przestrzeni ostatnich lat w zakresie podejścia oraz rozumienia depresji bardzo dużo się zmieniło. Niestety nadal w świadomości społecznej możemy spotkać się z utożsamianiem depresji jako „słabości charakteru”, „nieuzasadnionego histeryzowania”, „lenistwa”, czy „ucieczki od odpowiedzialności, obowiązków”. Takie podejście, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę ma wysoce negatywny wpływ na osoby chorujące, może również przyczyniać się do bagatelizowania objawów, odwlekania sięgania po pomoc czy podjęcie leczenia. Tymczasem depresja to poważna choroba dotykająca zarówno aspektu duszy jak i ciała, która nieleczona może w swoich konsekwencjach prowadzić do tzw. stuporu – czyli stanu paraliżu kiedy nie jesteśmy w stanie ruszyć ani ręką, ani nogą, a nawet doprowadzić do śmierci samobójczej.

Ze względu na krążące stereotypy społeczne wokół jej tematu – depresja (jak również inne choroby psychiczne), postrzegana jest przez wiele osób za chorobę wstydliwą, co wpływa na opóźnienie podjęcia leczenia przez osoby chorujące. Dlatego tak ważne jest zrozumienie, że osoby chorujące nie są winne temu że zachorowały na depresję, tak samo jak nie są winni Ci co chorują na nadciśnienie, choroby nowotworowe czy inne choroby somatyczne. Depresja to choroba – nie wybór!

Nasze nastawienie wobec osób chorujących na depresję i zrozumienie tego z czym się mierzą każdego dnia jest niezwykle istotne, ponieważ zrozumienie społeczne i wsparcie bliskich stanowi obok profesjonalnego wsparcia i leczenia równie ważny aspekt wychodzenia z choroby. Brak empatii i zrozumienia przez otoczenie może prowadzić do pogłębienia stanu chorobowego. Warto tutaj zwrócić uwagę na język wykorzystywany w komunikacji z osobami chorującymi na depresję. Zamiast udzielać rad, w rozmowie z chorym warto uważnić jego odczucia, podkreślić, że depresja jest stanem przejściowym, a my jesteśmy blisko.

Czego nie mówić osobie chorującej na depresję?

• Znowu masz humory
• Weź się w garść
• Nie przesadzaj
• A tam depresja, weź się za siebie za robotę to Ci przejdzie
• Ty to zawsze widzisz wszystko w czarnych barwach
• Za dobrze Ci i wymyślasz problemy
• Ile jeszcze będziesz płakać? / Kiedy Ci przejdzie?
• Wyjdzie słońce i Ci przejdzie
• Wyjdź do ludzi
• Ogarnij się, są prawdziwe choroby
• Inni mają gorzej
• Przestań się zamartwiać /nad sobą użalać, rozczulać
• Będzie dobrze
• Uśmiechnij się
• Jesteś przewrażliwiona/y

Co zamiast tego ? Jak mówić, by to co mówimy było wspierające?

• Jeśli będziesz chciał/a o tym porozmawiać jestem
• Przykro mi że przez to przechodzisz. Jak mogę Ci pomóc?
• Widzę, jak Ci ciężko
• Choroba to nie Twoja wina
• Pomogę Ci umówić się do specjalisty
• Potrzebujesz żeby Cie przytulić/pobyć z Tobą?
• Masz moje wsparcie
• Pamiętaj, że nie jesteś sam/nie jesteś sama
• Powiedz, jak mogę Ci pomóc?
• Jestem przy Tobie/blisko Ciebie
• Jesteś dla mnie ważny/a
• Przejdziemy przez to razem
• Powiedz mi co czujesz?

Pamiętajmy język jakim się posługujemy ma znaczenie ! Bądźmy na to wrażliwi i uwrażliwiajmy innych.

Pamiętajmy!!! Depresja to choroba. Bądźmy uważni na samych siebie i osoby w naszym bliskim otoczeniu, reagujmy jeśli jakieś symptomy nas zaniepokoją „to samo nie przejdzie”. Bez fachowej pomocy depresja nie minie – dlatego tak ważne jest zgłoszenie się do lekarza specjalisty- psychiatry, kiedy zaobserwujemy pojawienie się niepokojących objawów. Dodatkowo możemy skorzystać
z pomocy psychologa, bądź psychoterapeuty, którzy mogą nas wesprzeć w procesie wychodzenia z choroby.

Choroba to nie wstyd – dbajmy o siebie, o swoje zdrowie psychiczne równie mocno jako zdrowie fizyczne.

Gdzie można szukać pomocy ?

W naszym powiecie bezpłatnie z pomocy specjalistów możemy skorzystać m.in. :

• w Zespole Opieki zdrowotnej w Ropczycach, ul. Wyszyńskiego 54; tel. 17 2218616, 17 2231740, 17 2231708 – Poradnia zdrowia psychicznego oraz poradnictwo psychologiczne
• w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Ropczycach. ul. Konopnickiej 3 – pon.-pt. od 7.30 do 15.30; tel. 17 2212566, 17 8652533 – poradnictwo psychologiczne

Można również skorzystać z pomocy dzwoniąc na jeden z poniższych numerów :

• Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji ITAKA – 22 484 88 01
• Antydepresyjny Telefon Forum Przeciwko Depresji 22 594 91 00 czynny w środę i czwartek od g. 17.00 do 19.00
• Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym – 800 70 22 22 ( czynny całą dobę).